Bún chay Huế – “thích nấu chi nấu”

Các o, các mệ bán Bún Chay ở Huế thường nói đùa rằng “Bún Chay không có chi trong nớ hết, thích nấu chi nấu.” Ý là: những nguyên liệu trong tô bún chay ở Huế rất đa dạng. Chỉ cần đảm bảo yếu tố chay là được và thường thì trên dưới 10 loại nguyên liệu.

Bún chay là món ăn thanh mát, nhưng vẫn đảm bảo lượng đạm, dinh dưỡng. Món ăn này mang lại cảm giác nhẹ bụng, phù hợp cho những người ăn chay trường, hay với những ai muốn đổi khẩu vị cho bữa ăn.

1. Kế Hoạch Du Lịch Huế – Đi Đâu và Ăn Gì?
2. Những Trải Nghiệm Phải Thử Khi Du Lịch Huế
3. Lịch trình rong ruổi Huế 2 Ngày 1 Đêm
4. Lịch trình khám phá ẩm thực xứ Huế 2 ngày 1 đêm
5. Lịch trình trải nghiệm Huế 2 ngày 1 đêm

Lịch sử ra đời món bún chay Huế

Bún chay Huế lấy nguồn gốc từ bún bò Huế nhưng không hề có thịt bò, cũng chẳng có xương. Tất cả mọi nguyên liệu đều từ rau củ quả, nấm và một số nguyên liệu làm từ thực vật. Nấu món bún chay đòi hỏi sự khéo léo của đầu bếp từ khâu chuẩn bị đến nêm nếm, để có một nồi bún chay ngọt thơm, đậm đà.

 

Bún chay khiến thực khách mê mệt

Với một số người, món chay có hương vị hơi khó ăn. Tuy nhiên, món Bún Chay dân dã xứ Huế lại hội tụ đủ các vị thanh ngọt, chút mặn, chút chua chua. Hương vị này chiều lòng cả những thực khách kén ăn nhất. Các o, các mệ bán Bún Chay ở Huế thường nói đùa rằng “Bún Chay không có chi trong nớ hết, thích nấu chi nấu.”

 

Nguyên liệu dễ kiếm với nhiều loại thành phần

Trong một tô bún chay Huế bình dị và dân dã hội tụ không dưới mười loại nguyên liệu. Nhưng chúng đều là những thực phẩm tự nhiên, bổ dưỡng, hầu như không dùng nguyên liệu chay bán sẵn.

Trong bát bún chay, dù biến tấu cỡ nào cũng không thể thiếu đậu phụ. Cũng như xì dầu và chao là hai món sốt ăn kèm không thể thiếu. Các nguyên liệu tạo vị ngọt của nước lèo rất đa dạng như khoai lang, bắp cải, nấm mèo, nấm rơm hoặc nấm tuyết, măng, tàu hủ ky (còn gọi là phù thúc), cà rốt và bí đỏ. Nêm nếm thêm những loại gia vị như bột ngọt, ớt, muối, tiêu cho vừa vặn món bún.

Tô bún sau khi hoàn thành rất mãn nhãn với đầy đủ sắc màu: màu xanh của rau sống; màu đỏ của ớt, cà rốt; màu đen của mộc nhĩ. Màu vàng của khuôn đậu, đậu phộng rang, mè rang và màu trắng của mít non luộc, bánh tráng… tạo nên sự hấp dẫn không thể chối từ.

Đặc biệt hơn là tùy sở thích của thực khách, người bán có thể dùng kèm với mít non, bắp chuối hoặc quả vả.. Sau đó trộn thêm với mè rang, bánh tráng bẻ nhỏ vào tô bún chay. Vị giòn của bánh tráng, vị béo bùi của mè, đậu phộng càng kích thích vị giác của bạn hơn.

Cách nấu đơn giản nhưng đầy công phu

Sơ chế nguyên liệu 

Trước tiên, các nguyên liệu nấu bún chay được cắt rửa sạch sẽ, kích thước vừa phải.

Đậu khuôn cắt lát chiên vàng. Khoai lang cũng được cắt khúc chiên qua để khi nấu không bị vỡ vụn hay làm nước bún bị đục màu.  đậm vị chiên qua rồi xào mặn đậm vị với nấm và măng.

Măng nên chọn măng tươi để nước dùng không bị chua, mất hương tự nhiên của măng. Hoặc chọn măng khô đã ngâm nước ấm, xả sạch, rồi luộc độ 20 phút, vớt ra rửa lại bằng nước lạnh. Rồi đem luộc như thế lần thứ hai cho đến khi mềm, vắt khô nước, cắt thành miếng ướp với gia vị.

Nấm đông cô, nấm hương ngâm trong nước ấm khoảng 30 phút, cắt miếng nhỏ. Mì căn thái thành miếng vừa ăn, ướp với đường, nước tương, bột nêm chay và để khoảng một giờ cho thấm.

Quy trình nấu bún

Thực ra món Bún Chay là món ăn sáng tạo, kết hợp các nguyên liệu tùy theo ý thích, không bắt buộc phải theo công thức nào. Tuy nhiên, hương vị bún chay thì chỉ có người xứ Huế mới nấu được đặc biệt như vậy.

 

Chuẩn bị nước dùng

Chuẩn bị nguyên liệu xong xuôi thì bắc nồi lên bếp, phi một chút dầu với boa rô và củ kiệu để tạo hương thơm. Sau đó, cho nước vào nồi đun sôi.

Nước sôi thì cho sả đã đập dập cùng với cà rốt, khoai lang, bắp cải, đậu tây, bí đỏ vào nấu chín.

Tiếp đó, cho măng vào hầm, rồi cho đậu hũ, mì căn và nấm, đợi sôi lại và nêm nếm cho vừa miệng, rồi tắt lửa.

Cuối cùng nêm nếm vừa ăn và rắc lá boa rô lên trên. Bí quyết để món bún chay ngọt thanh tự nhiên là cho thêm một miếng nhỏ đường phèn.

 

Thành phẩm cuối cùng 

Một bát bún nước trong, khoe những sợi bún trắng nằm xếp lớp dưới những lát đậu chiên màu vàng đỏ. Tô bún còn điểm vài miếng mì căn đường vân màu nâu nhạt, ôm lớp nấm trông như nhụy hoa. Nổi bật trên nền xanh của hành ngò, cần tây xắt khúc là vài lát ớt đỏ. Tất cả được quyện quanh bởi lớp váng màu sắc óng ánh của tinh dầu sả.

 

Nguyên liệu ăn kèm phong phú 

Bún chay ăn kèm xì dầu, chao và rau sống. Nước dùng được chiết xuất từ vị ngọt của những loại cây trái, đem lại hương vị tinh tế và đặc sắc cho món bún chay.

Mùi thơm của nấm Hương, vị thanh ngọt của nước dùng kèm một chút ớt cay cay kích thích mọi vị giác. Mùi của hành boa rô và tiêu lan tỏa chỉ muốn ăn hoài không thôi. Vị beo béo, ngầy ngậy của món chao đã tăng độ hấp dẫn cho món bún chay. Chỉ cần nghe hương thơm thoang thoảng cũng khiến bao thực khách say lòng.

 

Một số địa điểm thưởng thức bún chay ngon

Vào ngày rằm và mùng một, có nhiều nơi bán bún chay, vì người Huế thường ăn chay những ngày này. Những quán bún bò cũng chuyển sang bán thêm bún chay. Một số người thì thích nấu bún chay ở nhà.

Với mức giá từ 15.000 – 20.000 đồng/bát, bạn có thể tham khảo các địa chỉ sau:

– Quán chay Bồ Đề – 11 Lê Lợi

– Bún chay chị Oanh – 34 Lê Hồng Phong

– Bún chay Bà Tư – 13 Nguyễn Khoa Chiêm

– Quán chay Tâm Thiện – 27 Bà Triệu

– Bún chay – 24 Trần Phú

Bún chay với hương vị đậm đà đã làm say lòng biết bao du khách, cũng góp phần tăng thêm chất lượng cho nền ẩm thực Huế trở nên phong phú hơn. Bún chay xứng đáng là một trong những món chay không thể bỏ qua khi bạn có dịp ghé Huế thăm quan.

 

Người viết: Trường An